Schuttersvereniging De Batavieren

Schuttersvereniging De Batavieren in Dussen

De schutse van Dussen is naar de letter van het verenigingsreglement uit 1869 dan wel geen specifiek rooms-katholieke vereniging, in de praktijk worden bestuur en leden wel uit de rooms-katholieke gemeenschap gerekruteerd. De handboogschutterij wordt in de negentiende eeuw zeer populair en neemt vaak de rol van de oude gilden over, die door de geestelijkheid in deze periode fel bestreden worden vanwege vermeend drankmisbruik.

Bij oprichting bestaat het bestuur uit voorzitter Adr. H. van Honsewijk en twee ondervoorzitters J.F. Verlinden - de locale geneesheer - en J. van Engelen - handelaar in geweren, terwijl J. van Iersel - klompenmaker van beroep als secretaris-penningmeester fungeert. Men kan slechts lid worden indien de meerderheid van de zittende leden daarin toestemt. Voorts dient men entreegeld te betalen - waarvan de hoogte facultatief wordt vastgesteld door het bestuur - en is men één gulden per jaar aan contributie verschuldigd. Eenmaal lid is het wel toegestaan om introducés mee te nemen naar de schietwedstrijden. Wekelijks zijn er schietoefeningen met pijl en boog, te weten op zondag en donderdag van 6.00-7.00 uur in de namiddag. Van april tot september is men verplicht om minimaal twee oefenavonden per maand bij te wonen, in de winterperiode volstaat het één avond, de eerste donderdag van de maand, present te zijn. In september vindt het koningschieten plaats waarbij de beste tot schutterkoning wordt uitgeroepen en als beloning in het bestuur mag plaatsnemen. Driemaal achtereen koning betekent automatisch dat men de zilveren keizermedaille krijgt uitgereikt en voortaan wordt vrijgesteld van contributie en eventuele boetes. Het reglement kent ook nogal wat beperkende bepalingen. Zo wordt er niet deelgenomen aan concoursen, noch worden deze zelf georganiseerd, wordt er niet geschoten onder godsdienstoefeningen en is sterke drank op schietterrein of in gezelschapskamer in de namiddag taboe.

Burgerwacht van Dussen

Wel is bekend dat er in de twintigste eeuw in Dussen wel een Burgerwacht werd geformeerd. Over het wel en wee hiervan werd regelmatig in de Heusdense Krant verslag gedaan, zoals in onderstaand bericht over de jaarvergadering van 1924.

Dussen Zondag 8 Maart 1925 (bericht Heusdens Nieuwsblad 18-3-1925) hield de Burgerwacht eene algemeene vergadering in Hotel J Leemans alhier Er waren nog al eenige leden afwezig waarvan eenige met kennisgeving.
Voorzitter: H J H van Gool, Secretaris: A van Moergestel.
De notulen der vorige vergadering gehouden te Hank worden voorgelezen en onveranderd goedgekeurd. Ingekomen een schrijven over inlevering karabijnen waarop de Voorzitter bekend maakt dat hieraan reeds is voldaan. Ingekomen rapport wapeninspectie uit Ginneken waarin men tevens mededeelde dat hij destyds te voren bericht had wanneer hij kwam doch op het afgesproken uur was niemand aanwezig waarna hij door een schooljongen iemand heeft laten roepen waarop toen de Secretaris is gekomen welke hij toen ook heeft laten zien dat er van de 36 karabijnen 20 niet waren ingevet en doorrookt en waarschuwt de geweren netjes in orde te houden en op tijd in te vetten.
P v Mierlo Commandant wil hier de leden ook nog eens er op wyzen de geweren en verdere uitrusting netjes in orde te houden doch op den loop moet vooral gelet worden reeds zoo dikwijls heb ik gezegd hoe ze dat doen moeten. Bij iedere inspectie heb ik het gezegd doch denk er nu om met de nieuwe nu zyn er geen uitvluchten meer van dit of dat was al ze zijn nu prachtig in orde en zoo moeten za er altijd uitzien.
Ingekomen een schryven over verloren geraakte goederen tot een bedag van f37 Hierna nieuwe voorschriften omtrent declareeren clareeren van den Commissaris der Koningin in deze provincie waarin ook werd medegedeeld dat voor oefeningsgelden voor het Ie 2e en 3e kwartaal f 0,40 wordt betaald terwijl voor het 4e kwartaal hierover nog zal worden beslist.
Voorzitter Zooals U dan hieruit wellicht gehoord zult hebben zijn de oefeningsgelden al weer verminderd en gebracht van 50 op 40 cent. Verder een schrijven houdende mededeeling dat in 1925 maar 75 pct. der gebruikte patronen in 1925 wordt gegeven en hebben nog het liefst dat hier beneden wordt gebleven.
P v Mierlo In 1924 hebben wy 1000 patronen verschoten dus nu mogen wy er maar ten hoogste 75 pct. van 1000 verschieten wat dan maar 750 is.
A v Moergestel zegt te zullen vragen om het gemiddelde der laatste jaren aan te vragen misschien krygen wij er dan wel wat meer dan 750.
Hierna volgt de rekening 1924. De Voorzitter zegt dat het batig saldo over 1923 bedroeg fl7, 09½ De inkomsten over 1924 bedragen f 205,55½ De uitgaven over 1924 f 186,99 Zoodat de rekening 1924 sloot met een batig saldo van f 18,56½ De Voorzitter leest de rekening voor en licht een en ander nader toe gekomen bij den post van uitgaven voor verloren goederen zijnde f37,91 zegt de Voorzitter dat wy het batig saldo te danken hebben aan het gem.bestuur waarvoor hij op de eerste plaats dank wil brengen aan den Burgemeester den EdelAchtb. Heer J J H Snyders doch ook aan den Raad dezer gemeente die hierin hebben toegestemd.
Verder vraagt de Voorzitter of de leden weer eene commissie willen benoemen om de rekening te controleeren doch ik wil er op den voorgrond er bij zeggen dat ze ook rapport van hun bevindingen moeten uitbrengen.
L v Moergestel f25 voor de schietbaan te Almkerk is toch nog al veel dunkt my.
Voorzitter Er was f 50 gevraagd doch het bestuur heeft f 25 verleend wat hij nader toelicht.
P v Mierlo De baan te Almkerk is ook ingericht naar de eischen des tijds.
Voorzitter Het is een bedrag dat niet ieder jaar terugkomt doch dat is gevraagd daar ze in orde gemaakt moet worden.
A v Moergestel Nu kunnen ze de eerste Zaterdag van elke maand gaan schieten in Almkerk ook en kan de Hank ook met haar eigen afdeeling gaan.
P v Mierlo Om prys te schieten is het een beste baan.
Voorzitter Andere jaren hebben wy geregeld f 5 voor Hank en f 5 voor Dussen gegeven als pryzen doch we zullen van den zomer eens wat meer geven bij elke afdeeling f 10
Met 11 tegen 7 stemmen wordt besloten de rekening dit jaar niet te controleeren.
Voorzitter Het bestuur heeft de rekening gecontroleerd en alles in orde bevonden doch ze ligt voor de leden steeds ter inzage en brengt tevens dank aan den Secretaris voor de bewezen diensten in 1924 en spreekt de hoop uit dat dit in '25 het zelfde zal zijn.
Verkiezing Voorzitter wegens periodic aftreding. De voordracht is opgemaakt als volgt;
H J H van Gool aftredend Voorzitter, J van Mol Dussen, Th Hanegraaf Hank. Na stemming blijkt dat de heer Van Gool met 11 van de 19 stemmen is herkozen. De Voorzitter dankt voor het in hem gesteld vertrouwen en eveneens de bestuursleden voor de aangename samenwerking. Het leven hier op aarde is toch al niet zoo pleizierig en wij hebben nu eene vereen. en is het zaak trouw op te komen en het elkaar zoo gezellig mogelijk te maken.
Besprekingen
Voorzitter Ik weet niet hoe het op Hank is gesteld doch hier in Dussen is van verschillende zijde gevraagd om nog eens een uitvoering te geven. Nu hebben we 2 jaar geleden bioscoop gegeven doch dit jaar kon de vereen de kosten niet dragen maar zou het niet gevonden kunnen worden bijv. in het najaar eens een uitvoering te geven wet leden-dillettanten dus met eigen krachten waartoe wordt besloten. Tevens wordt het bestuur gemachtigd hiervoor te zorgen. Een pianist hebben we onder onze leden zelf in de heer W Vingerhoets; de tyd zal later worden bepaald.
J v Mol Zouden we nu niet eens een keer meer kunnen oefenen het is nu de mooiste tyd hiervoor.
Nieuwenhuizen Hank Zaterdag wilde ik te Hank ook weer oefenen.
J Hendriks Zouden we dit jaar niet deelnemen aan een kringwedstryd.
De Voorzitter zegt hiervoor wel iets te vinden doch liefst niet aan een internationalen wedstrijd.
H van Moergestel Mij dunkt de heer J van Mol heeft de vergadering teleurgesteld door nog geen verslag te hebben uitgebracht omtrent het onderzoek der rekening van ’t vorig jaar.
De Voorzitter zegt dat dit punt 2 der agenda was maar dat bedoelde commissie nog altijd dit rapport kan indienen.
L van Moergestel Er was toen toch besloten een schriftelijk rapport in te dienen doch dit is niet gebeurd maar nu kan het dan toch nog mondeling gebeuren.
J van Mol Alles was netjes in orde doch ik was besloten dit bij de rondvraag ten berde te brengen daar ik by behandeling punt 2 nog niet aanwezig was. Op uitdrukkelijk verzoek van L van Moergestel levert J van Mol thans nog een schriftelijk rapport in luidende als volgt: Aan het Bestuur der Burgerwacht te Dussen. Ondergeteekende belast met het controleeren van de rekening de vereeniging verklaart deze in uitstekende conditie te hebben bevonden. J van Mol Dussen.
De Voorzitter zegt dat er zooveel mogelijk geoefend zal worden en dat de leden dillettanten voor de te geven uitvoering zich kunnen opgeven bij het bestuur waarna de vergadering wordt gesloten.
Tien jaar later schreef de krant: De Dussensche Burgerwacht mag zich den laatsten tijd (juli 1934) in een groeiende belangstelling verheugen. Onder commandant J. Ansems is het ledental gegroeid tot vijftig, terwijl maandelijks schietoefening wordt gehouden. De uitslag van Zondag j.l. luidt als volgt: 1 Sebastiaan v Velthoven 96 pnt; 2 Albert v d Pluijm 94 pnt; 3 Lou de Bodt 84 pnt; 4 Cor Lensvelt 87 pnt; 5 Hub v Dijk 84 pnt; 6 Ant v d Pluijm Gzn 80 pnt; 7 J. Ansems 80 pnt; 8 Henri v Moergestel 74 pnt; 9 R. Donkersloot 73 pnt; 10 W. de Wit 71 punten.

Terug naar Streekhistorie


© Ton Lensvelt, e-mail adres: tonlensvelt@ziggo.nl