Metingen naar Munsterkerk

Magnetometingen naar Munsterkerk succesvol

Tijdens onderzoek in maart 1998 in het Algemeen Rijksarchief in Den Haag werden verklaringen aangetroffen in het archief Grafelijkheidsrekenkamer(Toegang 3.01.27.01,(1305), periode 1446-1812, Inv.Nrs. 736 en 749M(2)) van schout en heemraden van Munsterkerk (schout Johan Stael, heemraden: Adriaan Peeterssen Leegganger, Gerrit Janssen Lensvelt, Corst Govartsen, Adriaen Janssen vanden Heuvel en Jan Janssen Roubos) afgelegd in verband met vermeende eigendomsrechten van Munsterkerk van buitendijks (Kornsedijk) gelegen landen.

In het stuk nr. 749 verklaren zij onder meer: “dat ook buijten dijcks gestaen heefft de parochiekercke van munsterkerk ende dat soo wij alltijd gehoort hebben, op seecker stuk land stegenwoordelijk zijnde weijland genaemt het kerckhoff”. Het stuk is gedateerd op XXIXen julij anno 1634 en, was get vande A: van Montenaken Nott:ss:

Aan de hand hiervan zijn oude kaarten bestudeerd. Onder meer de: Kaart en metingen van de landen ten westen van Dussen [richting Biesbosch] gelegen, gemaakt gedurende april – augustus 1669 door de landmeters Joris de Roij en Mattheus van Nispen, in opdracht van de Staten van Holland en Westfriesland en in december 2003 getranscribeerd en bewerkt door Paul & Anja Seesink-van der Pluijm uit Eindhoven. De originele kaart (en 23 folios tekst) maakt deel uit van de Hingman-collectie in het Nationale Archief te ‘s-Gravenhage, en is bekend onder nummer VTH-1413.

In het uitgewerkte stuk van Seesink wordt het betreffende perceel ook genoemd en wel onder nummer: 157, t Kerkhoff, eigenaar Heer van Dussen, grootte 2 mergen 363 roeden. Tevens wordt genoemd: perceel 66 Kerckelant, eigenaar d’Ed Heer van Dussen ende de kercke aldaer samen voor de helft en heer van Heeschwijk voor de wederhelft, grootte 8 mergen 87 roeden.

Beide kavels grenzen aan elkaar en liggen ten noorden van de oorspronkelijke Oude Straat (van vóór de ruilverkaveling) en ten zuiden van de huidige Oude Straat en bovendien op de hoger gelegen Dussense stroomrug. Dit laatste maakt het aannemelijk dat er vóór de Sint Elisabethsvloed bebouwing heeft gestaan. De huidige grondeigenaar is Frank van Dongen uit Raamsdonksveer. Na vergelijking met actuele kaarten kwamen we tot de conclusie dat betreffende percelen ± 1100 meter buitendijks gelegen hebben tussen de oorspronkelijke – en huidige Oude Straat in. (= Onderzoekslocatie B)

Bovendien deelde de heer Bastiaan Snoek ons mede dat er volgens zijn vader overblijfselen in de grond zaten op een perceel iets verder westelijk gelegen, ten noorden van de huidige Oude Straat, oorspronkelijk aangeduid met de perceelsnaam Noordeveld (niet te verwarren met het grote Noordeveld ten noorden van het riviertje de Dusse). (= Onderzoekslocatie A)

Kontakt met Archief*Kring Hank leidde er toe dat we begin 2011 proefboringen wilden gaan doen. Echter de grondeigenaar wilde daarvoor geen toestemming verlenen. Daarna heeft de Archief*Kring Hank een subsidieverzoek ingediend bij de gemeente Werkendam voor het laten uitvoeren van zogenaamde magnetometingen.

Op basis van de (papieren) aanwijzingen hebben we (met subsidie van gemeente Werkendam) door het bureau ArcheoPro uit Maastricht metingen laten uitvoeren.

metingen.png

De metingen verricht in Zuid-Hollandse polder ter hoogte van de huidige Oude Straat, maar het resultaat daarvan ingetekend op de kadasterkaart van 1832 ter hoogte van de oorspronkelijke Oude Straat. De GPS-coördinaten van Locatie B zijn: - NO: RD-Amersfoort coördinaten: 123.623 / 416.631, WGS84 GPS coördinaten 4.9329456 / 51.7375081 graden. - ZW: RD-Amersfoort coördinaten: 123.611 / 416.620, WGS84 GPS coördinaten 4.9327759 / 51.7374179 graden. Afwijkingsbias is ± 1 á 2 meter.

Bronnen

In de zomer van 1669 werden in opdracht van de Staten van Holland en Westfriesland door de landmeters Joris de Roij en Mattheus van Nispen de aanwassen van de Zuid-Hollandse polder bemeten en in kaart gebracht en werden twee voorstellen tot Dijckage (omdijking) uitgewerkt. Zie voor een uitgebreide beschrijving van deze twee voorstellen, "het grote en het kleine concept" genaamd, het artikel Kaarten en metingen van de landen ten westen van Dussen gelegen In 1679-1680 werd de voorgestelde omdijking van al deze aanwassen - zij het in aangepaste vorm - voltooid, waarmee de Zuidhollandse polder een feit was.

Terug naar Streekhistorie


© Ton Lensvelt, e-mail adres: tonlensvelt@ziggo.nl